دررفتگی شانه و عوارض جراحی شانه

دررفتگی شانه

مفصل شانه یک مفصل بسیار متحرک می باشد و در تمام جهات حرکت می کند و همین موضوع سبب  ناپایداری شانه یا همان دررفتگی شانه می شود. مفصل شانه یک مفصل گوی و کاسه ای هست که با آسیب شدید یا آسیبهای  مکرر مستعد دررفتگی می شود.

آناتومی مفصل شانه

آناتومی مفصل شانه

مفصل شانه از سه استخوان بازو ، کتف و ترقوه تشکیل می شود. یک مفصل گوی و کاسه ای می باشد. قسمت کاسه را گلنویید و قسمت گوی را سر استخوان بازو تشکیل می دهد. اطراف مفصل شانه کپسول مفصلی قرار دارد که توسط تاندونها ، لیگامانها و عضلات تقویت می شود. هر گونه آسیب در این اجزای فوق شامل استخوان ، کپسول ، تاندونها، لیگامانها و عضلات می تواند سبب ناپایداری شانه شود.

دررفتگی شانه

دررفتگی شانه می تواند به صورت نسبی یا نیمه دررفتگی و یا دررفتگی کامل باشد. در نوع نیمه دررفتگی سر استخوان بازو کاملا از قسمت گلنویید جدا نمی شود و در واقع با یک سری از حرکات سر استخوان بازو مقداری بیرون آمده و سپس مجددا به جای خود بر می گردد که سبب درد و وحشت شدید در بیمار می شود.

لذا به تدریج بیمار یاد می گیرد از یک سری از حرکات پرهیز کند و همین موضوع سبب بهبودی نسبی و موقت می شود. بنابراین بیماران دیر به پزشک شانه جهت بررسی و معاینه مراجعه می کنند. هرچند این آسیبها به صورت نیمه دررفتگی می باشد ولی به مرور سبب آسیب غضروف و کپسول مفصل و تاندونهای شانه می شود.

دررفتگی شانه

در دررفتگی کامل ، ارتباط سر استخوان بازو و گلنویید کاملا به هم می خورد و سبب درد شدید و ناگهانی می شود و بیمار از انجام حرکت شانه پرهیز می کند. البته گاهی اوقات با حرکت دادن شانه توسط بیمار و یا کشیدن دست بیمار توسط فرد دیگری جهت کمک به وی، مفصل شانه جا می رود.

گاهی از اوقات بیمار بایستی به پزشک ارتوپد فوق تخصص شانه جهت جااندازی مراجعه نماید که پس از بیهوش کردن بیمار با مانور خاصی مفصل شانه جااندازی می شود. اگر مفصل شانه دو بار یا بیشتر دربرود نیاز به جراحی خواهد داشت به عبارت دیگر اگر مفصل شانه دچار دو بار حالت نیمه دررفتگی یا دررفتگی کامل شود دیگر بدون جراحی بهبود نمی یابد.

فیزیوتراپی در این مورد سبب درمان قطعی نمی شود. بعضی از بیماران به درمانهای غیر جراحی از جمله تزریق، فیزیوتراپی و … روی می آورند که این موضوع سبب تاخیر مراجعه بیماران به ارتوپد شانه شده و بدلیل تکرار حالت ناپایداری شانه ، آسیب مفصل و کپسول شانه بیشتر می شود.

علت دررفتگی شانه

دررفتگی شانه می تواند به دلیل ضربه شدید حین افتادن از ارتفاع اقفاق می افتد آسیب های شانه در ورزش مثل وزنه زدن ، ورزشهای رزمی از جمله بوکس ، شنا کردن ، والیبال و بسکتبال ، کشتی و … رخ بدهد و گاهی از اوقات بدنبال حرکات معمول و ضربه های خفیف به دلیل اشکال زمینه ای در کپسول شانه ایجاد می شود.

گاهی به دنبال حرکات و ورزشهای تکراری رخ می دهند. در دررفتگی شانه عمدتا ، بافت فیبروزه اطراف گلنویید که لبروم نامیده می شود کنده شده و به طور همزمان سبب شکستگی در قسمت خلفی سر استخوان بازو به نام ضایعه هیل ساکس می شود. بدنبال تکرار دررفتگی این آسیبها تشدید شده که خود سبب کاهش نتیجه درمان و آسیب بیشتر مفصل شانه و نتایج بدتر می شود. مراجعه به موقع و زودتر سبب افزایش نتیجه درمان و عود کمتر دررفتگی پس از جراحی شانه می شود.

عوارش جراحی شانه

جراحی شانه

همان طور که گفته شد اگر مفصل شانه دو بار یا بیشتر دچار نیمه دررفتگی یا دررفتگی کامل شود درمان اصلی آن جراحی می باشد. درمان جراحی شانه به دو صورت جراحی بسته یا  جراحی آرتروسکوپی ( لیزری ) و روش باز انجام می شود. در صورت مراجعه به موقع به پزشک ارتوپد فوق تخصص شانه، عمدتا به روش آرتروسکوپی ( بسته یا لیزری ) قابل درمان می باشد.

در روش آرتروسکوپی با ایجاد سوراخهای ریز در مفصل شانه و به کمک دوربین، جراحی انجام می گیرد.هزینه عمل آرتروسکوپی به دلیل تجهیزات بیشتر و پیشرفته تر بیشتر از روش جراحی باز می باشد. در بیمارانی که از بیمه تکمیلی استفاده می کنند هزینه عمل جراحی عمدتا توسط بیمه تکمیلی پرداخت می شود و هزینه عمل جراحی بیمار به صورت جزیی یا کاملا رایگان می باشد. در مورد تجهیزات مصرفی بسته به میزان وسایلی که استفاده می شود هزینه وسایل متفاوت هست که بعضی از بیمه های تکمیلی نیز هزینه وسایل جراحی را نیز متقبل می شوند.

در جراحی باز معمولا هزینه وسایل جراحی مختصر بوده و در واقع بیمار بایستی هزینه جراحی شانه را پرداخت نماید که توسط بیمه های تکمیلی پوشش داده می شود.

مراقبتهای پس از جراحی شانه

ناپایداری شانه

بعد از عمل جراحی برای مدت ۶ هفته آویز گردنی داده می شود و پس از دو هفته حرکات خاصی به بیماران آموزش داده می شود. پس از ٣ ماه تقریبا تمام حرکات قابل انجام می باشد، هر چند بهتر است بیماران برای مدت حداقل ۶ ماه از ورزش های شدید و ورزش حرفه ای پرهیز کنند. برای بهبود نتایج عمل جراحی پس از ٣ ماه از جراحی، فیزیوتراپی و حرکات درمانی مناسب آموزش داده می شود.

نتیجه عمل جراحی شانه

نتیجه عمل جراحی در صورت مراجعه به موقع بیماران مناسب و حدود ٩٠ درصد می باشد. هیچ گونه عمل جراحی شانه که نتیجه ١٠٠ درصد بدهد وجود ندارد. در تمام روشهای جراحی  درصدی احتمال عود دررفتگی وجود دارد که معمولا با مراقبت های لازم بیماران پس از جراحی و مراجعه به موقع بیماران جهت جراحی، احتمال عود کمتر خواهد شد و پاسخ درمانی بیشتر می شود.

در کل نتیجه عمل های جراحی برای ناپایداری شانه مناسب می باشد و عمده بیماران از جراحی راضی خواهند بود.

ناپایداری شانه

عوارض جراحی شانه

عوارض جراحی شانه بویژه نوع آرتروسکوپی مختصر می باشد. از عوارض مهم جراحی شانه می توان به عفونت (١-٢ درصد) ، کاهش حرکات شانه (که معمولا جزیی می باشد )، عود دررفتگی اشاره کرد که نسبت به فواید عمل جراحی بسیار کم و جزیی می باشد.